Tuổi dậy thì là giai đoạn phát triển mà dù bạn gái hay trai đều phải trải qua, và đây chính là giai đoạn đánh dấu sự trưởng thành của một con người. Tuổi dậy thì hay còn được gọi là tuổi mới lớn, ai cũng phải trải qua nhưng sự phát triển của nam và nữ lại khác nhau, vì cơ bản cấu tạo trên cơ thể của hai giới là khác biệt. Sự khác biệt này giúp chúng ta phân biệt được đâu là nữ đâu là nam, và chúng phù hợp với quy luật duy truyền nồi giống của con người.
Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về tuổi dậy thì ở nữ có những biến đổi gì và cần lưu ý những điều gì:
Các giai đoạn tuổi dậy thì nữ giới
Từ 8 – 10 tuổi
So với biểu đồ phát triển thực tế thì ở khung tuổi này cơ thể bé gái vẫn chưa có nhiều dấu hiệu dậy thì, chúng chỉ là đang chuẩn bị vào tuổi dậy thì. Vẫn còn là những đứa trẻ ham chơi và đang tò mò với tất cả mọi thứ xung quanh mình. Ở ngưỡng này là thời điểm tuyệt vời để các bậc cha mẹ giáo dục kiến thức, dạy bảo con về cách đôi nhân xử thế. Hướng dẫn con cách sống tự lập, tự học, tự vệ sinh cá nhân thậm chí là tự đến trường trong sự giám sát của người lỡn.
8 – 10 tuổi bé vẫn chưa có nhiều biến đổi về tâm sinh lý, suy nghĩ vẫn còn non nớt rất cần có người bên cần chỉ bảo và hướng dẫn dần dần. Bạn đừng quá vội trong việc giáo dục giới tính ở khung tuổi này, vì lúc này bé gái chưa có những thắc mắc về sự khác biệt của nam và nữ, vẫn chưa hiểu được dậy thì với bản thân là gì. Nhưng vẫn nên chuẩn bị trước cho giai đoạn kế tiếp của bé bằng cách giáo dục bằng hình ảnh, kể chuyện, tâm sự cùng con để con thấu hiểu được những điều sắp xảy ra với cơ thể mình.
Từ 9 đến 14 tuổi
Đây mới chính là khung tuổi trẻ bắt đầu bước vào tuổi dậy thì, với sự phát triển như ngày nay có rất nhiều trẻ rơi vào trường hợp dậy thì sớm. Thực tế là chế độ ăn uống thường ngay, những hoạt chất trong thực phẩm, sữa kích thích hormone tăng triển của trẻ phát triển sớm hơn những bạn đồng trang lứa. Có những bé sớm cũng có những trường hợp muộn nhưng chậm nhất vẫn là tầm 13 – 14 tuổi thì chúng cũng có những phát triển như bạn bè.
Mẹ có thể quan sát con gái tuổi dậy thì thông qua vóc dáng như ngực nhú, đầu ngực nhô cao, chiều cao tăng vọt, có thêm vài sợi lông tơ ở mu. Ngoài ra bé gái bắt đầu có mùi cơ thể nồng hơn trước, không hẳn là mùi mồ hôi mà chính là mùi của cơ thể bé. Do các hormone tăng triển lẫn các nội tiết tố nữ sinh ra những loại mùi này, nhiều trẻ cảm thấy cơ thể có mùi quá nặng đã bắt đầu sử dụng lăn khử mùi đó là lý do dẫn đến sau này vùng nách bị thâm sần, mồ hôi tiết ra nhiều hơn.
Từ 10 – 15 tuổi
Sau một thời gian, bé gái sẽ có thêm nhiều thay đổi như lông mu mọc dài và đen hơn, phần bầu ngực phát triển to hơn trước. Giai đoạn đầu ngực mới lớn sẽ cảm giác hơi đau hơi nhứt, hai đầu ti vươn cao rất nhiều, mẹ nên cho còn mặt áo lá hoặc áo con không gọng để định hình dáng ngực, tránh lộ đầu ti khi mặc áo bình thường. Điều khiến trẻ cảm thấy lạ nhất chính là dịch tiết ở âm đạo, một số bé chưa được hướng dẫn sẽ cảm thấy khá lo lắng về dích tiết.
Quá trình phát triển của bé gái tuổi dậy thì
Chúng sinh ra tâm lý lo sợ, thường xuyên cọ rửa “cô bé”, thậm chí là thụt rửa sau khiến tình trạng dịch tiết ra nhiều hơn và có nguy cơ viêm nhiễm. Người lớn nhất là giới nữ gần gũi với bé gái nhất nên giải thích cho con hiểu về sự khác biệt này, chỉ con cách vệ sinh đúng cách, thay quần lót thường xuyên để dịch tiết không gây mùi và viêm nhiễm. Đặc biệt sau khi đi vệ sinh phải vệ sinh sạch sẽ âm đạo, rửa tay thật kỹ trước khi chạm vào “cô bé”.
Từ 11 – 16 tuổi
Sau quá trình làm quen với sự thay đổi phát triển của cơ thể bạn sẽ bắt đầu vào giao đoạn hậu dậy thì chính là sự xuất hiện của kinh nguyệt. Những dấu hiệu chuẩn bị có kinh của bé gái cũng sẽ giống với phụ nữ trưởng thành của chúng ta, mẹ nên chú ý những điểm này để chuẩn bị lần đầu tiên hành kinh cho con được suôn sẻ. Bé sẽ cảm thấy hơi đau bụng dưới, nhức lưng, dịch tiết âm đạo đặc lại, hơi cảm thấy ngứa ngoài ra có thể lên mụn khá nhiều.
Mụn là một trong những dấu hiệu dậy thì rất rõ rệt ở hầu hết bé trai lẫn bé gái. Do lượng nội tiết tố thay đổi đột ngột, khiến tuyến nhờn trên da mặt tiết ra nhiều hơn hình thành mụn trên sâu bên trong lỗ chân lông khi vào tuổi dậy thì. Thông thường chúng ta sẽ gặp tình trạng mụn đầu đen, nhiều bé cơ địa nóng, di truyền từ ba mẹ xuất hiện cả mụn viêm, mụn ẩn khiến làn da sần sùi, kém xinh xắn. Nhất là với bé gái việc chăm sóc da vào tuổi dậy thì vô cùng cần thiết, nếu không cẩn thận sẽ để lại sẹo thâm, sẹo rỗ làm cho gương mặt sau này không được lán mịn.
Mụn kẻ thù của nữ giới mọi độ tuổi
Những giai đoạn quan trọng thế này mẹ nên để ý đến con nhiều hơn, không chỉ dừng ở việc hướng dẫn bé gái sử dụng băng vệ sinh, vệ sinh cẩn thận mỗi khi đến tháng. Mà còn giúp con điều trị mụn trên mặt đúng cách, thay vì sử dụng quá nhiều mỹ phẩm, hãy cân bằng dinh dưỡng bằng chế độ ăn uống lành mạnh. Ăn nhiều rau củ quả, ngủ sớm, vận động thể thao thường xuyên để kiểm soát cân nặng.
Từ 12 – 19 tuổi
Giai đoạn cuối của tuổi dậy thì không còn xuất hiện thêm những thay đổi nào khác. Ngực cũng sẽ không còn phát triển to hơn, giữa quần vú và đầu ti đã có sự phân biệt rõ ràng. Kinh nguyệt tuy vẫn chưa vào ổn định nhưng mỗi tháng đều sẽ đến từ 3 – 7 ngày, những dấu hiệu tới tháng cũng thay đổi tuỳ theo tháng khó đoán trước. Theo quan sát bé gái khi vào tuổi dậy thì thì lông mu sẽ mọc dày, đen và xoắn tít lại sao với những giai đoạn trước.
Không chỉ là lông mu mà lông nách cũng phát triển dài hơn trước, nhiều bé sẽ sử dụng nhổ hoặc cạo nhưng những tác động đó khiến vùng da dưới cánh tay dễ thâm sần. Lông ở nách cũng sẽ mọc nhanh, đen và dày khó nhổ hơn trước nếu bạn vẫn sử dụng phương thức nhổ, cạo thường xuyên. Mẹ nên tìm hiểu những phương pháp như triệt, wax khi bé đủ tuổi thì hãy áp dụng để hạn chế trường hợp vùng da này bị tổn thương và thâm sạm.
Bé gái ở độ tuổi 18 – 19 đã chính thức trở thành thiếu nữ, bắt đầu bước qua giai đoạn trưởng thành và đã đủ khả năng để mang thai. Tuy nhiên tuổi mới lớn cũng là tuổi nổi loạn, con sẽ có rất nhiều suy nghĩ kì lạ và thậm chí là có những phản kháng lại với lời nói của bố mẹ. Cách tốt nhất bạn nên thường xuyên tâm sự, trao đổi cùng con, đừng biến việc trò chuyện với con thành một toà án thẩm vẫn và hãy là những người bạn đồng hành cùng con. Nếu không vượt qua tuổi nổi loạn này, con sẽ rất dễ có suy nghĩ lệch lạc ảnh hưởng đến tương lai sau này.
Thắc mắc tuổi dậy thì ở nữ
Kinh nguyệt là gì?
Kinh nguyệt là một hiện tượng rất thường thấy khi phái nữ bước vào tuổi dậy thì, báo hiệu sự phát triển của tử cung đã hoàn thiện và đủ khả năng mang thai. Cứ mỗi tháng cơ thể phụ nữ sẽ giải phóng trứng thông qua ống dẫn trứng, nếu chúng gặp được tinh trùng thì sẽ hình thành quá trình thụ thai và mang bầu. Còn nếu chúng không gặp tinh trùng sẽ thoát ra ngoài qua ống dẫn trứng, các niêm mạc ở tử cung cũng theo giai đoạn này dày lên và bong ra khỏi tử cung hình thành kinh nguyệt.
Mỗi người phụ nữ sẽ có vòng kinh khác nhau, bình thường là từ 28 – 30 ngày nhưng có một vài trường hợp 40 – 45 ngày. Bé gái ở thời gian đầu hành kinh thời gian giữa các chu kỳ sẽ không đồng đều, rất khó canh ngày. Dấu hiệu nhận biết cũng rất khác biệt, có người bị đau bụng dữ dội, có người lại nổi mụn rất nhiều. Sau tuổi 18 mới là thời gian kinh kỳ của phụ nữ được điều hoà và cân bằng trở lại.
Kinh nguyệt là một dấu hiệu cho thấy bản thân bạn đã đủ khả năng làm mẹ về mặt thể chất nhưng về tinh thần và vật chất thì vẫn chưa đủ. Để làm mẹ bạn phải có sự chuẩn bị về tâm lý, hiểu được việc nuôi nấng một đứa trẻ sẽ mất thời gian và tiền của. Nếu bạn làm mẹ ở tuổi 18 nhưng lại không có sự trở giúp từ mẹ rượt hoặc mẹ chồng thì sẽ rất khó khăn để vượt qua khủng hoảng hậu sản.
Vì sao kích thước ngực mỗi người lại khác nhau?
Kích thước ngực mỗi bạn nữ sẽ khác nhau và phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố, yếu tố ảnh hưởng nhiều nhất chính là sự di truyền. Mẹ hoặc cô dì, chị gái trong gia đình có số đo vòng ngực lớn thì hơn 50% bạn cũng sẽ thừa hưởng được điều đó. 50% còn lại do chế độ ăn uống, mát xa các cơ ngực giúp ngực nở nang và phát triển tốt hơn khi bước vào tuổi dậy thì. Bạn có thể bổ sung ăn nhiều loại đậu để giúp nội tiết tố nữ phát triển tốt hơn, cũng rất có lợi cho vòng 1 đấy!
Tuy nhiên kích thước ngực mỗi người mỗi khác, chúng ta tuy có cấu tạo giống nhau nhưng sự phát triển cũng có người nhanh người chậm. Bạn không thể sống theo chế độ của người khác nếu nó thật sự không phù hợp với bạn thì cũng không thu lại được bất kỳ hiệu quả gì. Cách cân bằng dinh dưỡng tốt nhất cho bản thân khi vào tuổi dậy thì là nên ăn nhiều rau củ quả, ăn nhiều cá giúp mắt sáng, ăn thịt vừa phải để đảm bảo năng lượng.
Tăng chiều cao tuổi dậy thì
Giữa nam và nữ về biểu đồ phát triển chiều cao sẽ có sự khác biệt một tí. Nữ sẽ phát triển chiều cao sớm hơn nam, chỉ sau khi có kinh nguyệt thì chiều cao cũng bị hạn chế. Đó lại lúc các chàng trai bắt đầu phát triển vóc dáng, chiều cao tăng vọt, thể trạng cũng to lớn và ăn uống cũng nhiều hơn nữ giới. Con trai vào tuổi dậy thì có sức ăn rất tốt, hormone tăng trưởng giúp phái mạnh phát triển thể chất rất tốt, ham muốn về chuyện ấy cũng sung mãn hơn.
Để phát triển chiều cao tối da, các bạn nữ có thể tập thể dục thường xuyên, bơi lội, bóng rổ cũng là những môn thể thao giúp chúng ta kéo dài cơ thể. Tuy nhiên nên hạn chơi chơi thể thao khi bạn đang trong giai đoạn hành kinh, cơ thể mệt mỏi, khó chịu, vận động quá mình sẽ mất nhiều sức, đau đầu khiến tình trạng đau bụng kinh nhiều hơn.
Tâm sinh lý nữ giới
Dù là nữ hay nam thì dậy thì luôn là khung tuổi chúng ta có nhiều thắc mắc về vấn đề giới tính nhất. Nhiều bạn nữ sẽ đặt ra câu hỏi không biết cơ thể nam giới khi lớn sẽ có thay đổi gì và ngược lại với bạn nam cũng nghĩ như thế về nữ giới. Điều lạ nhất trong cơ thể khi trưởng thành là có những rung động yêu thích với người khác phái, cảm thấy cảm mến người con trai ấy hơn đó là dấu hiêu bạn đã biết đến tình yêu đầu đời.
Tâm sinh lý của con gái tuổi mới lớn sẽ thay đổi rất nhiều
Khi đã biết yêu và được yêu kế tiếp là cảm giác muốn được gần gũi với người ấy nhiều hơn, không chỉ đơn thuần là một chiếc ôm, một cái hôn vụng trộm. Chúng ta sẽ có nhiều tò mò về chuyện tình dục, lần đầu quan hệ con gái sẽ có những cảm giác gì, có đau không và trinh tiết là gì. Xã hội hiện đại ngày nay, rất dễ dàng tìm kiếm những thông tin về vấn đề tình dục, quan hệ nam nữ,..không khó để giới trẻ hiểu được đây là một nhu cầu sinh lý rất bình thường của con người.
Nhưng biện pháp tốt nhất để các bạn nữ có thể bảo vệ bản thân của mình cũng như những cám dỗ nhục dục rất thường tình của cơ thể là phải có người hướng dẫn và chỉ dạy. Người đó có thể là mẹ, là cô hoặc chị, người nữ đã có kinh nghiệm và là người mà cô gái mới lớn tin tưởng nhiều nhất. Mẹ nên trao đổi với con, dạy con cách bảo vệ bản thân mình, nếu con đã đủ lớn để hiểu được chuyện tình dục thì nên chia sẻ những biện pháp tránh thai với con.
